Bu yazı 16 Nisan 2010 tarihinde 1DunyaHaber sitesinde köşe yazısı olarak yayınlanmıştır.

 

Kullanım Haklarıyla İlgili Karıştırılan Kavramlar

Bu yazımızda özellikle de günümüzde sanal ortamda sıkça ihlallerine rastladığımız, ancak aslında yasalarca öngörülen ve zaman zaman birbirleriyle karıştırılan bazı kullanım haklarına değinilecektir.

* Telif Hakkı: Herhangi bir fikir ya da sanat ürününün kullanılması ve yayımlanması ile ilgili hakların belirli kişilere verilmesidir. Orijinal bir yapıtın kopyalanmasına veya kullanılmasına izin verme hakkıdır.

Telif hakkı, genellikle belirli bir süre için geçerlidir. Simgesi çember içinde bir "C" harfidir: ©. İngilizce "Copyright" kelimesini ifade eder. Telif hakkı içermeyen ve genelde herkesin kullanımına açık olan eserler ise “Kamu Malı” tabiri ile ifade edilirler.

* Patent: Ürün veya buluş sahibine; ürettiği veya buluşunu gerçekleştirdiği ürünün satışı, pazarlanması, çoğaltılması, seri üretimi, benzerinin üretilmesi gibi alanlarda ayrıcalıklar veya tekel hakkı veren resmî bir belgedir. Buluş belgesi adı da verilir.

Türkiye'de patent verme yetkisi, Türk Patent Enstitüsü'ne aittir.

* Tescilli Marka: Şirketlerin unvanlarını, ürünlerini veya hizmetlerini diğer firmalardan farklılaştırmak ve korumak amacıyla kullandıkları bir semboldür. Simgesi çember içinde bir "R" harfidir: ®. Veya sözcük üstüne eklenen (Tescilli Marka / Trade Mark sözcüklerinin baş harflerinin kısaltması olan) “TM” harfleridir: (™).

Ürünün menşeini (üretildiği yeri) gösteren, Türk Malı ibaresini temsil eden TM kısaltması ile karıştırılmamalıdır.

Bunun yanı sıra Tescilli Marka; bir ismin, sloganın, logonun, sembolün veya grafiğin kullanım haklarını da temsil edebilir.